η πειθαρχία των Γερμανών και άλλοι αφορισμοί του Πολ Βαλερύ

Ο Πολ Βαλερύ (1871-1945) ήταν Γάλλος ποιητής και φιλόσοφος. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια έγραψε πολλά δοκίμια και έμεινε γνωστός για τους αφορισμούς του. Ένας από αυτούς ίσως αποτελεί απάντηση στο ερώτημα που έμεινε αναπάντητο στην προηγούμενή μας ανάρτηση:

Η Γερμανία χρωστά τα πάντα σ’ ένα πράγμα που είναι το πιο αντιπαθητικό στον κόσμο για ορισμένες ιδιοσυγκρασίες – ιδιαίτερα για τον Άγγλο και για τον Γάλλο. Πρόκειται για την πειθαρχία. Δεν πρέπει να την περιφρονούμε. Έχει άλλωστε κι ένα άλλο όνομα: σε θέματα διανόησης ονομάζεται μέθοδος, και την έχω συχνά αποκαλέσει έτσι. Ένας Άγγλος ή ένας Γάλλος μπορούν να επινοήσουν μια μέθοδο. Το έχουν αποδείξει. Μπορούν να υποταχθούν σε μια πειθαρχία· έχει εξίσου αποδειχθεί. Αλλά θα προτιμούν πάντοτε κάτι άλλο. Γι’ αυτούς είναι λύση ανάγκης, στιγμιαίο μέσο, ή θυσία. Για έναν Γερμανό, είναι η ίδια η ζωή.

ΠΩΛ ΒΑΛΕΡΥ «ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ – ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ»
μετάφραση: Χ. ΜΠΑΝΑΚΟΥ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗ
Εκδόσεις ΣΤΙΓΜΗ

Τα ποίηματα του Πολ Βαλερύ που υπάρχουν στο διαδίκτυο και στη ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ δεν μπορώ να πω ότι με συγκίνησαν ιδιαίτερα, όμως οι στοχασμοί του, που περιέχονται στο βιβλίο «ΠΟΛ ΒΑΛΕΡΥ – ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ – ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ» παρουσιάζουν πολύ ενδιαφέρον.

7. Ό,τι δεν έχει σταθεροποιηθεί δεν είναι τίποτα. Ό,τι έχει σταθεροποιηθεί είναι νεκρό

25. Το παιδί βλέπει και δεν ξέρει.
Ο μεγάλος ξέρει και δεν βλέπει.

31. Η πιο μεγάλη απόλαυση είναι το πλησίασμα της απόλαυσης.

33. Δυστυχισμένος όποιος δεν έχει τίποτε να δώσει.
Αλλά χίλιες φορές δυστυχισμένος όποιος δεν έχει κανέναν για να μοιραστεί μαζί του αυτό που έχει.

34. Όποιος κάνει το καλό από καθήκον, το κάνει άσχημα, και το κάνει χωρίς τέχνη.

37. Η αδυναμία της δύναμης είναι ότι δεν πιστεύει παρά στη δύναμη.

40. Ένας σοβαρός άνθρωπος έχει λίγες ιδέες. Ένας άνθρωπος με ιδέες δεν είναι ποτέ σοβαρός.

47. Οι πιο μεγάλοι άνθρωποι είναι εκείνοι που τόλμησαν να εμπιστευτούν τη δική τους κρίση – το ίδιο και οι πιο ηλίθιοι.

58. Οι αρετές μας και τα προτερήματά μας είναι αυτό που μας κάνει μισητούς. Προκαλεί την αναζήτηση των ελαττωμάτων μας.

96. Η ηλικία του γιατί. Τα παιδιά ρωτούν Γιατί; Τότε τα στέλνουν στο σχολείο που τα θεραπεύει από το ένστικτο αυτό και θριαμβεύει πάνω στην περιέργεια με την πλήξη.

304. Η συνείδηση βασιλεύει και δεν κυβερνά.


για την πολιτική;

74. Η πολιτική είναι η τέχνη του να εμποδίζεις τους ανθρώπους να ανακατεύονται με ό,τι τους αφορά.

78. Πολιτική είναι ο χειρισμός του περισσότερου από το λιγότερο, του τεράστιου αριθμού από τον μικρό, του πραγματικού από τις εικόνες και τις λέξεις.

79. Η πολιτική χρήση των πιο ωραίων ονομάτων, των πιο ευγενικών προθέσεων της γλώσσας τα υποβαθμίζει· και σύντομα τα εξασθενίζει και τα εξαντλεί.

80. Η πολιτική βρίσκει πάντοτε μια ευγενική διατύπωση που επιτρέπει, αν δεν προτρέπει σ’ αυτές, τις πιο άτιμες διαδικασίες.

82. Πρέπει να ομολογήσουμε ότι σε όλες τις δυνατές περιπτώσεις πολιτική και ελευθερία του πνεύματος αποκλείονται αμοιβαία. Η δεύτερη είναι ο ουσιαστικός εχθρός των κομμάτων, όπως άλλωστε και κάθε θεωρίας που κατέχει την εξουσία.

ΠΟΛ ΒΑΛΕΡΥ «ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ – ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ»
μετάφραση: Χ. Μπανάκου – Καραγκούνη
Εκδόσεις ΣΤΙΓΜΗ

ΥΓ. Κλείνοντας την ανάρτηση διάβασα πως βρίσκεται πλέον στο κελί του Όσκαρ Ουάιλντ ο Τζούλιαν Ασάνζ (ιδρυτής του wikileaks). Άγνωστο αν ευσταθούν οι κατηγορίες εναντίον του περί βιασμού. Γνωστό όμως το μέλλον του.Το πιο πιθανό να είναι παρόμοιο με του Όσκαρ Ουάιλντ…
Περισσότερα -για τον Όσκαρ Ουάιλντ βέβαια, όχι για τον Ασάνζ, ειδησεογραφικό blog δε γίναμε και ούτε πρόκειται να γίνουμε- στην ανάρτηση της Παρασκευής (αν προλάβουμε, αλλιώς Σάββατο, δε χάθηκε κι ο κόσμος).



10 Σχόλια to “η πειθαρχία των Γερμανών και άλλοι αφορισμοί του Πολ Βαλερύ”

  1. Τελευταίος Says:

    Θωμά, για ακόμα μια φορά η ανάρτησή σου είναι εκπληκτική. Μόνο θερμά συγχαρητήρια σου αξίζουν.

    Κρατώ από τα λόγια του Βαλερύ το 96 που αφορά στην περιέργεια των παιδιών. Πολύ εύστοχο και συμπυκνώνει σε μερικές λέξεις την κατάντια της παιδείας…

    (Τις αναρτήσεις σου τις τυπώνω και τις δίνω σε ορισμένους ανθρώπους που κάνω παρέα, οι οποίοι δεν ασχολούνται με υπολογιστές κι έτσι δεν μπορούν να τις διαβάσουν απ’ ευθείας στο ιστολόγιό σου. Ελπίζω να έχω τη συγκατάθεσή σου…)

  2. Θωμάς Says:

    Τελευταίε, σ’ ευχαριστώ, γι’ άλλη μια φορά για τα καλά σου λόγια. Με κάνεις και κοκκινίζω (φαίνεται κι απ’ την εικόνα που βγαίνει δίπλα σε κάθε μου σχόλιο).
    Για την κατάντια της παιδείας μας, δε μου είναι εύκολο να μιλήσω τώρα. ΕΊναι μια πονεμένη ιστορία -θέλω να πιστεύω πως κάνω προσπάθειες προς τη σωστή κατεύθυνση, ως δάσκαλος μιλάω και όχι ως bloger).
    Φυσικά κι έχεις τη συγκατάθεσή μου για ό,τι κάνεις. Κι εγώ εκτυπώνω τις αναρτήσεις μου και τις δίνω στη μητέρα μου που δεν έχει υπολογιστή. Άλλωστε τα κείμενα δεν είναι δικά μου. Ήδη κάνω κι εγώ μια κατάχρηση που τα δημοσιεύω, αλλά πιστεύω πως α) κεντρίζω αρκετούς αναγνώστες μου να αγοράσουν συγγραφείς που τα βιβλία τους βρίσκονται πλέον πολύ δύσκολα και β) βοηθάω κάποιους ανθρώπους που δεν έχουν χρόνο να διαβάσουν κάτι διαφορετικό.

    • Τελευταίος Says:

      Θωμά, είσαι από τους λίγους δασκάλους που αξίζουν να λέγονται έτσι. Και δεν μιλάω τυχαία. Προέρχομαι από οικογένεια με δασκάλους (μάνα, πατέρας, αδερφός, νύφη, θείες – θείοι κλπ) και δυστυχώς θλίβομαι με την κατάντια των δασκάλων. Οι περισσότεροι απ’ όσους γνωρίζω προσπαθούν με κάθε τρόπο να αποφύγουν την τάξη, έχουν να ανοίξουν εξωσχολικό βιβλίο χρόνια (δεν ξέρω αν ανοίγουν κι αυτά του σχολείου) και καμαρώνουν γι’ αυτό. Δεν τιμούν τον όρο «Δάσκαλος».
      Θα χρησιμοποιήσω τα λόγια του Λιαντίνη: Εν αρχή ην ο Δάσκαλος. Γιατί αν δεν υπήρχε ο Δάσκαλος θα υπήρχε ο χρόνος, αλλά δεν θα υπήρχε η ιστορία. Ο Δάσκαλος παίρνει το μυαλό του ζώου και το μεταμορφώνει σε νου ανθρώπου… Συγνώμη αν τα λόγια δεν είναι ακριβώς αυτά, η αλήθεια είναι ότι έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε που διάβασα τα «Ελληνικά» του. Νομίζω όμως ότι αυτή είναι η ουσία του Δασκάλου…
      Συγχαρητήρια και πάλι για τις υπέροχες αναρτήσεις σου.

  3. Θωμάς Says:

    Ας έχει ο δάσκαλος αγάπη για το επάγγελμά του και για τα παιδιά κι ας μη διαβάζει ούτε ένα εξωσχολικό βιβλίο.

  4. GB Says:

    Αλλο οι Γερμανοί τού Τάκιτου και άλλο του Βαλερύ. Ωστόσο στους Γερμανούς οφείλονται αρκετά, εκεί στα 1870, όπως η πετρελαιομηχανή και η προώθηση της γ’ Βιομηχανικής επανάστασης καθώς και η εξαγωγή της στην Ρωσία. Επίσης η ανάπτυξη των πυραύλων με την ομάδα Β. φ. Μπράουν, η σχολή βιομηχανικού σχεδίου Βauhaus κ.ά.π.

  5. Θωμάς Says:

    Σ’ ευχαριστώ, GB, που με «επαναφέρεις στην τάξη». Δε συμφωνώ κι εγώ με τη στοχοποίηση των Γερμανών για όλα τα δεινά της ΤΩΡΙΝΗΣ μας κατάστασης. Είναι μια τακτική που μας κάνει να παραβλέπουμε τις δικές μας τεράστιες ευθύνες για την κατάσταση που παραδίδουμε αυτή την υπέροχη χώρα στα παιδιά μας.
    ΥΓ. Ομολογώ δε γνωρίζω τίποτα για τους Γερμανούς του Τάκιτου.

  6. newagemama Says:

    Χρυσόστομος ο Πωλ Βαλερύ, πολύ με άγγιξε ως μανούλα το 96, με τη θεραπεία της περιέργειας των παιδιών με την πλήξη.

    Οσο για την πειθαρχία των Γερμανών είναι νομίζω πολύ εύστοχος. Αν σαν λαός διαθέταμε ένα έστω μικρό ποσοστό αυτής της παιθαρχίας, θα μπορούσαμε να κάναμε θαύματα μέσα από τον συνδυασμό της με τη δημιουργικότητα και τη φαντασία!

    http://newagemama.com

  7. Θωμάς Says:

    Κι όμως όταν βγαίνουμε στο εξωτερικό -είτε ως τουρίστες είτε ως μετανάστες- πειθαρχούμε θαυμάσια, γεγονός που φανερώνει πως δε φταίμε εμείς αλλά οι διοικούντες. Κοινώς «το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι»…

  8. Κως Says:

    Θωμά το τελευταίο σου σχόλιο αγγίζει κάτι που με προβλημάτιζε για χρόνια. Γιατι ο ίδιος Έλληνας συμπεριφέρεται σαν κύριος στο εξωτερικό και σαν αλήτης στη χώρα του (και μιλάω για συγκεκριμένα άτομα που έζησα μέσα και έξω λόγω επαγγέλματος όχι γενικά) η μόνη απάντηση που μπόρεσα να δώσω είναι παρόμοια με τη δική σου. Εκεί που το κράτος τον κλέβει και τον κοροιδεύει συμπεριφέρεται ανάλογα. Σε κράτος ουσιαστικού (όχι στο όνομα) δικαίου, σεβασμού και τάξης συμπεριφέρεται ανάλογα. Υποχρέωση μας είναι να δίνουμε το καλό παράδειγμα και ας μας λένε κάποιοι και κορόιδα. Κοιτόντας καταστάσεις και συμπεριφορές 15-20 χρόνια πίσω νομίζω πως σιγά σιγά τα πράγματα βελτιώνονται (στη συμπεριφορά των πολιτών όχι στου κράτους) αλλά έχουμε ποοολυ δρόμο ακόμα.
    ΥΓ πολύ όμορφο άρθρο!!

  9. Θωμάς Says:

    Κως: Ναι, σύμφωνώ να δίνουμε το καλό παράδειγμα κι ας μας λένε και κορόιδα. Κάποτε κάτι πρέπει ν’ αλλάξει σ’ αυτή τη χώρα -για να μην πω όλα- και αυτή η αλλαγή πρέπει να ξεκινήσει από εμάς γιατί από ψηλά δε βλέπω δυστυχώς να γίνεται τίποτα. Και θα γίνω συγκεκριμένος γιατί δε μου αρέσει να μιλάω αφηρημένα: λες ότι αγωνίζεσαι εναντίον της φοροδιαφυγής και δεν έχεις συλλάβει ΕΝΑ φοροφυγά, λες ότι απαγορεύεις το τσιγάρο και σ’ όλα τα μαγαζιά όλοι καπνίζουν -ακόμη και στο ίντερνετ καφέ της γειτονιάς μου όπου το μισό γεμίζει από δωδεκάχρονα παιδιά! Δε συνεχίζω άλλο για να μη γίνω κουραστικός.
    Σ’ ευχαριστώ για το σχόλιό σου. Μη διστάσεις να ξαναστείλεις.

Σχολιάστε