ο Ιούδας του ντα Βίντσι


Λεονάρντο ντα Βίντσι: «Μυστικός Δείπνος»
από το http://en.wikipedia.org/wiki/The_Last_Supper_(Leonardo_da_Vinci)

Ο Ιούδας -κακομούτσουνος και μελαμψός- είναι τοποθετημένος σε κεντρικό σημείο του τραπεζιού -τρίτος εκ δεξιών του Χριστού μετά τον Ιωάννη και τον Πέτρο- κι όχι απομονωμένος όπως τον απεικόνιζαν συνήθως μέχρι τότε οι ζωγράφοι. Ωστόσο υπάρχει μια σημαντική λεπτομέρεια. Ο Ιούδας, που κρατάει στο χέρι του τα αργύρια της προδοσίας, βρίσκεται πιο χαμηλά από όλους! Καθόλου τυχαία βέβαια αυτή η επιλογή.

Ο ντα Βίντσι για να απεικονίσει τον Μυστικό Δείπνο, διάλεξε την πιο ενδιαφέρουσα στιγμή. Τη στιγμή που ο Χριστός λέει στους μαθητές του πως ένας τους θα τον προδώσει. Γι’ αυτό οι απόστολοι δείχνουν αναστατωμένοι και κοιτάζουν ο ένας τον άλλον με φανερή έκπληξη. Οι μοναδικοί στον πίνακα που δεν εκπλήσσονται είναι ο Χριστός και ο Ιούδας. Είναι οι μόνοι που γνωρίζουν τον προδότη, οι μόνοι που δεν αμφιβάλλουν. Ο Ιούδας όμως -όσο κι αν δεν το δείχνει- είναι ταραγμένος, αφού ρίχνει την αλατιέρα με το χέρι του.


Ο Μυστικός Δείπνος του Gianpetrino -που υπήρξε μαθητής του Λεονάρντο ντα Βίντσι- θεωρείται πιστό αντίγραφο του πρωτότυπου πίνακα.  Στο αντίγραφο αυτό φαίνονται και κάποιες λεπτομέρειες που έχουν χαθεί, όπως η πεσμένη αλατιέρα ή τα πόδια του Ιησού.
από το http://en.wikipedia.org/wiki/The_Last_Supper_(Leonardo_da_Vinci)

Μια άλλη σημαντική λεπτομέρεια είναι το δεξί χέρι του Χριστού που δείχνει να κατευθύνεται προς το αριστερό του Ιούδα. Το χέρι του Χριστού ανοίγει να πιάσει το ψωμί, ενώ το χέρι του Ιούδα ανοίγει να το πάρει. Σα να υπάρχει εδώ μια κρυφή συνεννοήση μεταξύ Δασκάλου και μαθητή.

Προσέξτε επίσης την αντίθεση ανάμεσα στα δύο χέρια του Χριστού. Το δεξί που κατευθύνεται προς τον Ιούδα είναι άγριο, ανοικτό σαν αράχνη, το αριστερό που δείχνει προς τον ουρανό είναι γαλήνιο, έτοιμο για τη θυσία, έτοιμο να δεχτεί τα καρφιά.

Πηγές:

MARCEL BRION “LEONARDO DA VINCI – μεγαλοφυΐα και πεπρωμένο”
Εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ

http://turigr.blogspot.com/2009/04/blog-post_15.html

http://en.wikipedia.org/wiki/The_Last_Supper_(Leonardo_da_Vinci)

http://www.jaydax.co.uk/lastsupper/lastsupper.htm

Υπάρχει μια ακόμη ιστορία που αφορά τον Ιούδα του ντα Βίντσι. Μια ιστορία που κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι αληθινή, αλλά είναι τόσο ωραία που αξίζει να την αναφέρουμε.
Ο ντα Βίντσι, ζωγραφίζοντας τον Μυστικό Δείπνο, επέλεξε τάχα για μοντέλο του Χριστού ένα νεαρό Ιταλό, τον Πιέτρο Μπαντινέλι, που όχι μόνο είχε ωραία χαρακτηριστικά αλλά ζούσε και ενάρετη ζωή. Για το πρόσωπο του Ιούδα όμως δεν μπορούσε να βρει κατάλληλο μοντέλο. Έτσι ο πίνακας παρέμενε ανολοκλήρωτος. Πέρασαν χρόνια και ο ντα Βίντσι βρήκε ένα ζητιάνο στους δρόμους που διέθετε το σκληρό και αμαρτωλό πρόσωπο που έψαχνε τόσο καιρό. Όταν τον ζωγράφισε και τέλειωσε επιτέλους τον πίνακα, του ζήτησε το όνομά του και ο ζητιάνος του απάντησε: «Είμαι ο Πιέτρο Μπαντινέλι, που κάποτε με χρησιμοποιήσατε για να ζωγραφίσετε το πρόσωπο του Χριστού!»
Η ιστορία, αν και πολύ διαδεδομένη στο αγγλόφωνο διαδίκτυο, είναι απλώς ένας γοητευτικός μύθος. Στο http://answers.google.com/answers/threadview?id=420053 μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες λεπτομέρειες.

9 Σχόλια to “ο Ιούδας του ντα Βίντσι”

  1. Σοφία Says:

    Κοίταξα τις παραπομπές σου και δεν πρόσεξα κάποια αναφορά στο
    φύλλο Ουίνδσορ. Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα παρουσίαση στην καταπληκτική και άκρως γοητευτική βιογραφία του Τσαρλς Νίκολ , Οι πτήσεις του μυαλού Leonardo Da Vinci, Μεταίχμιο 2005. Ευτυχώς
    βρήκα ένα απόσπασμα και δεν χρειάζεται να αντιγράψω. Υπάρχει και
    η σπουδή στο κεφάλι του Ιούδα

    Click to access 24169.pdf

    Καλημέρα και Χρόνια Πολλά

    • Θωμάς Says:

      Ευχαριστώ, Σοφία. Για μια στιγμή τρόμαξα νομίζοντας πως είναι ολόκληρο το βιβλίο αλλά τελικά είναι μόνο το απόσπασμα του Μυστικού Δείπνου.

  2. GBatz Says:

    Tο ζήτημα δεν είναι τόσο ο Ιούδας όσο τον τρόπο πού τον ‘βλέπει’ η Αναγέννηση, με τέχνη η οποία συνδέει την Αριστοτελική αντίληψη με την Πλατωνική όπως δείχνει κι’ ο Ραφαήλ σε μεταγενέστερο πίνακα στην Scuola di Αtene εν Βατικανό. τη καλημέρα μου

    • Θωμάς Says:

      Γιώργο, καλημέρα και Χρόνια Πολλά.
      Ανοίγεις ένα δύσκολο θέμα, το οποίο, για να είμαι ειλικρινής, δεν το κατέχω πλήρως. Ωστόσο μπορώ να πω ότι η πλατωνική αντίληψη περί δικαιοσύνης (αιτία των άδικων πράξεων η άγνοια), εξηγεί περισσότερο από την αριστοτελική (αιτία τα πάθη) την τόσο μικρή πρακτική εφαρμογή του χριστιανισμού σε αντίθεση με την τόσο μεγάλη εξάπλωσή του. Και βέβαια αλλάζει πολύ η τιμωρία του Ιούδα ανάλογα με ποια οπτική δούμε πως διέπραξε το παράπτωμά του.

  3. atheofobos Says:

    Πάντως η εμφάνιση του Ιωάννη στα δεξιά του Χριστού είναι αρκετά θηλυπρεπής και έχουν γίνει αρκετά ασεβή σχόλια στο παρελθόν γιατί αυτός ήταν και ο αγαπημένος μαθητής του.
    Στην θηλυκότητα αυτής της μορφής βέβαια βασίστηκε και ο Νταν Μπράουν για να γράψει πως πρόκειται για την Μαρία Μαγδαληνή.

    • Θωμάς Says:

      Αθεόφοβε, αν και δεν εκτιμώ καθόλου τον Νταν Μπράουν, εντούτοις δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω πως η μορφή του Ιωάννη στα δεξιά του Χριστού μοιάζει πολύ -μα πάρα πολύ!- με γυναίκα.

  4. Τελευταίος Says:

    Άκρως ενδιαφέρουσες οι λεπτομέρειες και οι πληροφορίες που αναφέρεις σχετικά με τον πίνακα του Da Vinci. Πολύ ωραία και η υποτιθέμενη ιστορία με τον Πιέτρο Μπαντινέλι, που αν και είναι ένας αστικός μύθος, θα μπορούσε να κανείς να βγάλει πολλά συμπεράσματα.

    Την καλημέρα μου.

    • Θωμάς Says:

      Ήμουνα σίγουρος πως θα πρόσεχες την τελευταία ιστορία. Πράγματι δεν την συμπεριέλαβα στην ανάρτηση απλώς γιατί ήταν μια ωραία ιστορία αλλά και γιατί δείχνει πως το θέμα της στενής σχέσης Χριστού και Ιούδα δεν προέκυψε τώρα με το Ευαγγέλιο του Ιούδα αλλά έχει βαθύτερες ρίζες.

  5. Ανώνυμος Says:

    το μαχαιρι ποιος το κρατα αφου ο ιωαννης η η μαρια μαγδαληνη κατα το βιβλιο παντα εχει τα χερια σταρωτα στο τραπεζι/?

Σχολιάστε