Ελένη Χαλκούση

«Συζήτηση με τον Σμύρνης Χρυσόστομο»

Η Ελένη Χαλκούση θυμάται μια καθοριστική για το μέλλον της συζήτηση με τον Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο:

Όταν είπα στον πατέρα μου ότι θέλω να πάω στο Παρίσι, τον είδα σκεπτικό και είπε απλά: «Βλέπουμε». Ήταν μια παλιά συνήθεια να φιλοξενούμε στο σπίτι μας τον ηρωικό Άγιο Σμύρνης Χρυσόστομο κάθε φορά που ερχόταν στην Πόλη για το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Για καλή μου τύχη, σε λίγες μέρες ήρθε στην Πόλη ο Δεσπότης και τον θυμάμαι ένα βράδυ χωρίς το μαύρο ράσο του, με το γκρενά αμπερί, χωρίς το καλλιμαύχι, με το ηλιοκαμένο του πρόσωπο και το λευκό μέτωπο. Τον θυμάμαι στο επάνω σαλόνι του σπιτιού μας. Κάποια στιγμή κάτι του είπε μυστικά ο πατέρας μου κι εκείνος του απάντησε: «Άφησέ με μόνο με την Ελενίτσα». Δεν θυμάμαι ακριβώς την κουβέντα μας, θυμάμαι μόνο πολλές ερωτήσεις γεμάτες εξυπνάδα και καλοσύνη. Σε λίγο κάλεσε τον πατέρα μου και του είπε: «Μπορείς να τη στείλεις στο Παρίσι, η ευθύνη δικιά μου». Κι έτσι στον ηρωικό ιεράρχη Χρυσόστομο χρωστάω το ταξίδι μου και τις σπουδές μου στο Παρίσι.

«ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ» Εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ

.

 

Απόφοιτη του Ζαππείου -τότε Παρθεναγωγείου- ήταν η Ελένη Χαλκούση που, στο βιβλίο της “Πόλη, αγάπη μου”, διηγείται τι συνέβη στην Κωνσταντινούπολη, μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου, που βρήκε τους Τούρκους στο πλευρό των ηττημένων.

 

Στη χώρα των Παλαιολόγων

 

Και μια μέρα έρχεται η μεγάλη είδηση: 11 Νοεμβρίου 1918! ΑΝΑΚΩΧΗ!
Φεύγουν τα σουβλερά κράνη και οι δρόμοι στις πόλεις γεμίζουν από Γάλλους με Berets Basques και ροδοκόκκινα Εγγλεζάκια.
Τι λέω!
Σε λίγο, στη Μεγάλη οδό του Πέραν (το σημερινό Istiklar Djadessi) εκεί που ο δρόμος στενεύει αντίκρυ στο «σοκάκι» που βρίσκεται η Αγία Τριάδα και το Ζάππειο, πριν βγεις στην πλατεία του Ταξίμ, δυο λεβέντες Κρητικοί με τα στιβάλια και τις βράκες τους, θα φυλάνε την είσοδο της Ελληνικής Αρμοστείας, όπου μια ολομέταξη Ελληνική σημαία κρέμεται από τον τέταρτο όροφο ως κάτω στο πεζοδρόμιο!
Στην υποστολή της καντήλια ανάβουν στις βιτρίνες με την εικόνα του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο κόσμος σταυροκοπιέται γονατιστός και η κυκλοφορία σταματά επί μισή ώρα, μπρος στα κατάπληκτα μάτια των Συμμάχων.
Ο «Αβέρωφ» φουντάρει στα νερά της Προποντίδας, γεύματα και δεξιώσεις δίνονται, κόσμος πολύς πήγε και, ίσως, πρώτες και καλύτερες οι κοπέλες που φοιτούσαν στο Γερμανικό σχολείο.
Γιορτές και ανθεστήρια οργανώνονται στον κήπο του Ταξιμιού, για πρώτη φορά ευζωνάκια ψήνουν κοκορέτσι και οβελία στη χώρα των Παλαιολόγων και των Κομνηνών, και μεις που χρόνια μας νανούρισε ένα όνειρο και μας έθρεψε μια πίστη λέμε πως ήρθε η ώρα η ευλογημένη.
Ξαναγυρίζουμε στο οικοτροφείο, στις τάξεις και στους κοιτώνες, στις μεγαλοπρεπείς του αίθουσες δεξιωνόμαστε τον «δαφνοστεφή στρατηγό» Παρασκευόπουλο, μας το ανταποδίδει με πρόσκληση στο ξενοδοχείο Πέρα – Παλάς.
Και μας φαίνεται απίστευτο ότι η Ελληνική στρατιωτική μπάντα με διευθυντής ορχήστρας το Μανώλη Καλομοίρη και τενόρο τον Πέτρο Επιτροπάκη, βροντοφωνεί τα τραγούδια που περισώθηκαν ψιθυριστά από μάνα σε παιδί.

 

ΕΛΕΝΗ ΧΑΛΚΟΥΣΗ «ΠΟΛΗ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ»
Εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ

 

 

Ελένη Χαλκούση (1901-1993)

 

 

Αρχική σελίδα